അപ്പോള്‍ എന്‍ എം ഹുസ്സൈന്റെ 'ദൈവം' മൂ(ര്‍)‍ക്കാത്തതുതന്നെ.

"നിരീശ്വരവാദി 'ദൈവം ഇല്ല' എന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നവനല്ല. ദൈവം ഇല്ല എന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു എന്ന വാദം എടുക്കാം. അതിന്‌ ആര്‍ക്കും കഴിയില്ല. കാരണം ദൈവം ഇല്ല എന്ന് വിശ്വസിക്കണമെങ്കില്‍ അതിന് രണ്ട് കാര്യങ്ങള്‍ സമ്മതിക്കണം. ഒന്ന് 'ദൈവം' ഉണ്ട്, രണ്ട് 'ദൈവം' നിലനില്‍ക്കുന്നില്ല. നിരീശ്വരവാദി 'ദൈവം ഇല്ല' എന്ന് വിശ്വസിക്കാത്തതിനാല്‍ അതിന്‌ 'മൂര്‍ത്തമായ തെളിവ്' നല്‍കേണ്ട ബാധ്യത അവര്‍ക്കില്ല. "

?ഒരു കാര്യം ഇല്ല എന്നു വിശ്വസിക്കണമെങ്കില്‍ അക്കാര്യം ഉണ്ട് എന്നു സമ്മതിക്കണമെന്ന് സുശീല്‍കുമാറല്ലാതെ ലോകചരിത്രത്തില്‍ മറ്റാരെങ്കിലും പറഞ്ഞതായി അറിവില്ല. വിഡ്ഢിത്തത്തിനുള്ള ഏതെങ്കിലും അവാര്‍ഡുണ്ടെങ്കില്‍ സുശീലിന്റെ പേര് അതിനായി ശുപാര്‍ശ ചെയ്യാവുന്നതാണ്.

ഇതില്‍നിന്നും ഒരു കാര്യം വ്യക്തമാവുന്നു: നിരീശ്വരവാദി ദൈവം ഉണ്ടെന്നും വിശ്വസിക്കുന്നില്ല, ഇല്ലെന്നും വിശ്വസിക്കുന്നില്ല! പിന്നെ, ദൈവത്തെപ്പറ്റി നിരീശ്വരവാദികള്‍ എന്താണ് ചെയ്യുന്നതെന്നു വ്യക്തമാക്കാമോ?

     എ എം ഹുസ്സൈന്‍ പറഞ്ഞത് സത്യമാണ്‌. "ഒരു കാര്യം ഇല്ല എന്നു വിശ്വസിക്കണമെങ്കില്‍ അക്കാര്യം ഉണ്ട് എന്നു സമ്മതിക്കണമെന്ന് സുശീല്‍കുമാറല്ലാതെ ലോകചരിത്രത്തില്‍ മറ്റാരെങ്കിലും പറഞ്ഞതായി അറിവില്ല." തനിക്ക് ഒരു കാര്യം അറിവില്ല എന്ന് എന്‍ എം ഹുസ്സൈന്‍ തുറന്നു സമ്മതിക്കുന്നത് ആദ്യമായിട്ടാണെന്ന് തോന്നുന്നു. അത് മറ്റുള്ളവരുടെ കുഴപ്പമല്ലല്ലോ? അറിയാത്ത കാര്യത്തെക്കുറിച്ച് മിണ്ടാതിരിക്കുന്നതിനു പകരം "വിഡ്ഢിത്തത്തിനുള്ള ഏതെങ്കിലും അവാര്‍ഡുണ്ടെങ്കില്‍ സുശീലിന്റെ പേര് അതിനായി ശുപാര്‍ശ ചെയ്യുന്നതെന്തിനാണ്‌?

    ഏതായാലും ഇക്കാര്യത്തിന്‌ ഒരു അവാര്‍ഡ് എനിക്ക് കിട്ടുമെന്ന് യാതൊരു പ്രതീക്ഷയുമില്ല. എന്നാല്‍ തര്‍ക്കശാസ്ത്രത്തിന്റെ പ്രാഥമിക പാഠങ്ങള്‍ പോലും അറിയാത്ത ഒരാളുമായി സംവാദം നടത്താനിറങ്ങുക എന്ന സാഹസത്തിന്‌ മുതിര്‍ന്നതിന്‌ എന്തെങ്കിലും അവാര്‍ഡ് ഉണ്ടെങ്കില്‍ അതെനിക്ക് കിട്ടാന്‍ സാധ്യതയുണ്ട്.

     "ഒരു കാര്യം ഇല്ല എന്നു വിശ്വസിക്കണമെങ്കില്‍ അക്കാര്യം ഉണ്ട് എന്നു സമ്മതിക്കണമെന്ന് ...."

     ഹുസ്സൈന്‍ സാറേ, ആ 'ഒരു കാര്യം' തന്നെയാണ്‍ ഞാന്‍ പറഞ്ഞ 'അക്കാര്യം'.

     ഒരു കാര്യത്തെക്കുറിച്ച് ചര്‍ച്ച ചെയ്യുന്നതിനുമുമ്പ് അതിന്റെ അസ്ഥിത്വം നിര്‍വചിച്ച്ചിരിക്കണം. മേശയില്‍ പേനയുണ്ടോ എന്ന കാര്യം തീരുമാനിക്കുന്നതെങ്ങനെ? മേശ, പേന എന്നീ രണ്ട് വസ്തുക്കള്‍ ആദ്യമേ എന്താണെന്ന് നമുക്കറിയണം. അത് അറിയാതെ 'എന്തിനെ' 'എവിടെ' തപ്പും? മേശയും പേനയും 'ഉണ്ട്' എന്ന്‌ ആദ്യമേ തീരുമാനിച്ചതിനു ശേഷമേ അതിനെ തിരയുന്ന സാഹസത്തിന്‌ മുതിരാവൂ. ഇനി മേശയില്‍ 'കാക്രിമൂക്രി' ഉണ്ടൊ എന്നെങ്ങനെ തിരയും? അതിന്‌ 'കാക്രിമൂക്രി' എന്നൊരു സംഗതി ആദ്യമേ 'ഉണ്ട്' എന്ന് അനുമാനിക്കണം. അല്ലാതെ എങ്ങനെ കാക്രിമൂക്രിയെ തെരയും? കാക്രിമൂക്രി ഉണ്ടെന്ന് പറയണമെങ്കിലും ഇല്ലെന്ന് പറയണമെങ്കിലും അത് 'ഉണ്ട് ' എന്ന് കരുതിയേ മതിയാകൂ. ഇനി 'ദൈവം' ഇല്ലെന്ന് പറയണമെങ്കില്‍ ദൈവം 'എന്താണെന്ന്' മുന്‍കൂട്ടി നാം അംഗീകരിക്കണം. എന്താണെന്ന് അറിയാത്ത ഒരു സംഗതി ഉണ്ടോ, ഇല്ലേ എന്നെങ്ങനെ തീരുമാനിക്കും?

     ഇനി 'വിശ്വാസം' എന്ന വാക്കില്‍ തന്നെ പ്രശ്നം ഇരിപ്പുണ്ട്. അക്കാര്യം ഞാന്‍ മുന്‍ പൊസ്റ്റില്‍ തന്നെ സൂചിപ്പിച്ചിരുന്നു. മനുഷ്യര്‍ പരസ്പരം വെച്ചുപുലര്‍ത്തുന്ന 'വിശ്വാസവും' തനിക്കറിയാത്ത ഒരു കാര്യത്തിലുള്ള 'വിശ്വാസവും' രണ്ടും ഒരേതരം വിശ്വാസം തന്നെ എന്ന് അനുമാനിക്കുന്നത് ശാരിയാകില്ല. ഹുസ്സൈനും കൂട്ടരും 'അല്ലാഹു'വില്‍ വിശ്വസിക്കുന്നതുപോലെ അന്ധമായ ഒരു വിശ്വാസമാണ്‍ ഡൊക്കിന്‍സ് 'ഭൗതികലോകത്തിനപ്പുറമൊന്നുമില്ല' എന്ന് പറഞ്ഞതെന്ന് വാദിക്കുന്നവര്‍ക്ക് ഡൊക്കിന്‍സ് ഇതുവരെ പറഞ്ഞുവന്നതെന്തെന്ന് മനസിലായില്ലെന്ന് കരുതാനേ നിര്‍വാഹമുള്ളു. വാക്കുകളുടെ അര്‍ത്ഥാന്തരം മനസ്സിലാക്കാതെ 'വിശ്വാസം' എന്ന വാക്കില്‍ പിടിച്ച് "ഭൗതികലോകത്തിനപ്പുറം ഒന്നുമില്ല എന്നു വിശ്വസിക്കുന്നവനാണ് നിരീശ്വരവാദിയെന്ന് ഡോക്കിന്‍സ് എഴുതുന്നു" എന്ന് പറഞ്ഞ്  വാദം നിരത്തുന്നതില്‍ കഥയില്ല. 'വ്യക്തികള്‍ തമ്മിലുള്ള പരസ്പരവിശ്വാസം', 'ദൈവവിശ്വാസം' ഇവ രണ്ടും ഒരേ ഗണത്തില്‍ പെടുത്താനാവില്ലെന്നിരിക്കെ അതിനെ രണ്ടിനെയും ഒന്നെന്നെണ്ണുന്നത് വസ്തുതാപരമല്ല. അതേപോലെ 'ഭൗതികലോകത്തിനപ്പുറം ഒന്നുമില്ലെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നവന്‍' എന്ന് ഡോക്കിന്‍സ് എഴുതുന്നത്  'ദൈവമുണ്ടെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നവന്‍' എന്നതുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുന്നതും സദുദ്ദേശപരമല്ല. തന്റെ കിതാബില്‍ എഴുതിവെച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന ന്യായം പറഞ്ഞല്ല ഡോക്കിന്‍സ് ഈ അഭിപ്രായം പറഞ്ഞതെന്ന കാര്യമെങ്കിലും അംഗീകരിച്ചാല്‍ വാക്കുകളില്‍ പിടിച്ചുള്ള ഈ സര്‍ക്കസ്‌ നിരര്‍ത്ഥകമാണെന്ന് മനസ്സിലാകും.

?സുശീല്‍കുമാറിന്റെ വിശദീകരണം നിരീശ്വരവാദികളുടെ ശോഷിച്ചുവരുന്ന പ്രതിരോധത്തിന്റെ തെളിവാണ്. ഒന്നും രണ്ടും പോസ്റ്റുകളിലെ ഒട്ടേറെ വാദങ്ങള്‍ കണ്ടില്ലെന്നു നടിക്കുന്ന മറുപടിയാണ് ആദ്യത്തേത്. പരിഗണിക്കപ്പെട്ടവക്കു തന്നെ ഭാഗികമായേ വിശദീകരണം നല്‍കിയിട്ടുള്ളൂ. മറുപടിക്ക് മറുപടിയായപ്പോള്‍ ശോഷണം വര്‍ധിച്ചു. യുക്തി ഈ ഗതിയിലാണ് 'പുരോഗമി'ക്കുന്നതെങ്കില്‍ ഭാവി ഊഹിക്കാവുന്നതേയുള്ളൂ.

     എന്‍ എം ഹുസൈനെ 'വാക്ക് ടു വാക്ക്‌' ഘണ്ഡിക്കണമെന്ന അഭിപ്രായത്തോടെയല്ല ഈ ഏര്‍പ്പാട് തുടങ്ങുന്നതെന്ന് ആദ്യ പോസ്റ്റില്‍ പറഞ്ഞിരുന്നതോര്‍ക്കുമല്ലോ? പക്ഷേ അദ്ദേഹം അത് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു എന്ന് മനസ്സിലായതിനാല്‍ തുടര്‍ പോസ്റ്റുകളില്‍ അതിന് ശ്രമിക്കുന്നുണ്ട്. ഇവിടെ ഹുസ്സൈന്റെ വാദം വളരെ സത്യസന്ധമാണ്. "നിരീശ്വരവാദികളുടെ വിശദീകരണം ശോഷിച്ചുവരുന്ന പ്രതിരോധത്തിന്റെ തെളിവാണെന്ന" വാദം തന്നെയാണുദ്ദേശിച്ചത്. അതിനു കാരണവുമുണ്ട്. ശോഷിച്ച ആക്രമണമേ ഇപ്പോള്‍ 'ഈശ്വരവാദികളുടെ' ഭാഗത്തുനിന്ന് വരുന്നുള്ളു. അതിനാല്‍ അതിനനുസരിച്ച പ്രതിരോധമല്ലേ ആവശ്യം വരൂ. 

     മൂട്ടയെ കൊല്ലാന്‍ ആരെങ്കിലും പീരങ്കി പ്രയോഗിക്കാറുണ്ടോ?

?കൗതുകകരമായ കാര്യം മറ്റൊന്നാണ്. ശാസ്ത്രത്തിന്റെ മൊത്തക്കുത്തകക്കാരായി മേനി നടിക്കുന്നവരാണ് നിരീശ്വരവാദികള്‍. എന്നാല്‍ ശാസ്ത്ര വിവരങ്ങളെയും ലോജിക്കിനേയും ആധാരമാക്കിയുള്ള എന്റെ വാദങ്ങളെയെല്ലാം കണ്ടില്ലെന്നു നടിച്ച് നിരീശ്വരവാദികള്‍ മതഗ്രന്ഥങ്ങുടെ പിന്നാലെ പായുന്ന കാഴ്ച്ച ദയനീയം തന്നെ. ഈ സമീപനം തന്നെ അശാസ്ത്രീയം മാത്രമല്ല, ഒളിച്ചോട്ടവുമാണെന്ന വസ്തുത ഇവരെ അലട്ടുന്നേയില്ല!

      ശാസ്ത്ര വിവരങ്ങളെയും ലോജിക്കിനേയും ആധാരമാക്കിയുള്ള ഏതെല്ലാം വാദങ്ങളാണ്‌ ഹുസ്സൈന്‍ നിരത്തുന്നതെന്ന് ഭൂതക്കണ്ണാടിവെച്ച് പരിശോധിച്ചിട്ടും മനസ്സിലാകുന്നില്ല. തന്റെ മാനസിക പരികല്പനകളും 'ആധുനിക' അന്ധവിശ്വാസങ്ങളും കൂടിക്കലര്‍ന്ന വിഭ്രാന്തിയില്‍ നിന്ന് ഉടലെടുക്കുന്ന വിദണ്ഡവാദങ്ങള്‍  വിളമ്പി, അത് ശാസ്ത്ര വിവരങ്ങളെയും ലോജിക്കിനേയും ആധാരമാക്കിയുള്ളതാണെന്ന് പറഞ്ഞാല്‍ എങ്ങനെ ശരിയാകും?

പാച്ചന്റെ പാട്ട് വളരെ നല്ല പാട്ടാണ്.

ഓഹോ.. എന്നാരു പറഞ്ഞു?

പറഞ്ഞത് മറ്റാരുമല്ല, പാച്ചന്‍ തന്നെ.

     ?മതഗ്രന്ഥങ്ങുടെ പിന്നാലെ പായുന്ന കാഴ്ച്ച ദയനീയം തന്നെ. ഈ സമീപനം തന്നെ അശാസ്ത്രീയം മാത്രമല്ല, ഒളിച്ചോട്ടവുമാണെന്ന വസ്തുത ഇവരെ അലട്ടുന്നേയില്ല!

     ആ കാഴ്ച വളരെ ദയനീയം തന്നെയാണ്‌. അത് വിവരമുള്ളവര്‍ എത്രകാലമായി പറയാന്‍ തുടങ്ങിയിട്ട്? മതഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ പിന്നാലെ പായുന്ന കാഴ്ച ദയനീയവും അശാസ്ത്രീയവും മാത്രമല്ല ഒളിച്ചോട്ടവുമാണെന്ന്, ഹുസ്സൈന്റെ 'ശാസ്ത്രപുസ്തക(?)ങ്ങളേക്കാള്‍  പ്രാധാന്യം നല്‍കി മത ഗ്രന്ഥങ്ങളും അവയുടെ അശാസ്ത്രീയതകളും വിളമ്പുന്ന 'കേരള ഇസ്ലാമിക്  മിഷ‍ന്‍'കാരോടും 'നിച്ച്‌ ഓഫ് ട്രൂത്ത്' കാരോടും ഒന്നു പറഞ്ഞുകൊടുക്കണം സര്‍. വഷളന്മാര്‍, അല്ല പിന്നെ.

?ആദ്യത്തെ രണ്ട് പോസ്റ്റുകളില്‍ പരിഹാസമുള്ളതായി സുശീല്‍കുമാര്‍ ആരോപണം ഉന്നയിച്ചിട്ടില്ല.

     താങ്കളുടെ ഒരു പോസ്റ്റിലും പരിഹാസമുള്ളതായി ഞാന്‍ ആരോപിച്ചിട്ടില്ല. കുമ്പളം കട്ടവന്‌ പുറത്ത് ചാരം പറ്റിയിട്ടുണ്ടോ എന്ന് തോന്നുന്നത് സ്വാഭാവികമാണ്‌.

?'മുപ്പത്തിമുക്കോടി ദൈവങ്ങള്‍ 'എന്ന പരാമര്‍ശം പരിഹാസമാണെന്ന് ഒരിടത്തു സുശീല്‍കുമാര്‍ സൂചിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്.  ഇന്ത്യയിലെ ജാതീയ സമൂഹങ്ങളിലെ ദേവീ-ദേവന്മാരുടെ ബാഹുല്യവും വൈവിധ്യവും സൂചിപ്പിക്കാന്‍ സാമൂഹികശാസ്ത്രജ്ഞന്മാര്‍ ഉപയോഗിക്കുന്ന പദപ്രയോഗമാണിത്. ഇത് പരിഹാസമല്ല, വസ്തുതയാണ്.

     മുപ്പത്തിമുക്കോടി ദൈവങ്ങള്‍ എന്ന പരാമര്‍ശം എന്നെ വ്യക്തിപരമായി പരിഹസിച്ചതാണെന്ന് ഞാന്‍ പറഞ്ഞില്ലല്ലോ? ഇന്ത്യയിലെ ജാതീയ സമൂഹങ്ങളിലെ ദേവീ-ദേവന്മാരുടെ ബാഹുല്യം എങ്ങനെയുണ്ടായി എന്നായിരുന്നു എന്റെ ചോദ്യം. 'ദൈവം' എന്നൊരു സാധനമുണ്ടെങ്കില്‍, അത് മനുഷ്യര്‍ക്ക് ബോധ്യപ്പെടും വിധം സ്വയം വെളിപ്പെടുത്തിയിരുന്നെങ്കില്‍ മുപ്പത്തി മുക്കോടി ദൈവങ്ങളും അവയെയും അവയില്‍ വിശ്വസിക്കുന്നവരെയും നരകത്തിലിട്ട് പൊരിക്കാന്‍ ഒരു അല്ലാഹുവും ഉണ്ടാകുമായിരുന്നില്ലല്ലോ എന്നായിരുന്നല്ലോ എന്റെ ചോദ്യം? അതില്‍ നിന്ന് ഒഴിഞ്ഞുമാറി അത് സുശില്‍ കുമാറിന്‌ വ്യക്തിപരമായ പരിഹാസമായി തോന്നി എന്നൊക്കെ പറഞ്ഞ് തടിതപ്പുന്നത് കഷ്ടം തന്നെ.

?മഠയത്തത്തെ മഠയത്തമെന്നു വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്, തന്നെ വ്യക്തിപരമായി ആക്ഷേപിക്കുന്ന പ്രയോഗമായി സുശീല്‍കുമാറിനു് അനുഭവപ്പെട്ടെങ്കില്‍ ഖേദിക്കുന്നു.

     മുപ്പത്തിമുക്കോടി ദൈവങ്ങള്‍ മഠയത്തവും തന്റെ സ്വന്തം ദൈവം മാത്രം സത്യവുമാകുന്ന മതയുക്തിയില്‍നിന്ന് ഒട്ടും ഉയരത്തിലല്ല, ഹുസ്സൈന്‍ എന്ന് സത്യസന്ധമായ ഈ വാക്കുകള്‍ വെളിവാക്കുന്നു.

?പ്രപഞ്ചത്തിനു നല്‍കാവുന്ന യുക്തിപരമായ വിശദീകരണം നാസ്തികവാദമാണോ ആസ്തികവാദമാണോ എന്നതാണ് ഈ ബ്ലോഗ് പോസ്റ്റുകളിലെ മുഖ്യ പ്രമേയം. ഓരോ ദൈവസങ്കല്‍പങ്ങളുടെയും വിശദാംശങ്ങള്‍ ഈ അന്വേഷണത്തില്‍ പരിശോധിക്കുന്നതിന് യാതൊരു പ്രസക്തിയുമില്ല. ദൈവ സങ്കല്‍പ്പങ്ങളുടെ താരതമ്യ പഠനം മറ്റൊരു വിഷയമാണ്.

     പ്രപഞ്ചത്തിന്‌ യുക്തിപരമായ വിശദീകരണം നല്‍കാന്‍ നാസ്തികവാദമാണൊ അതോ ആസ്തികവാദമാണോ എന്ന് തീരുമാനിക്കുമ്പോള്‍ അത് രണ്ടിനെയും വസ്തുതാപരമായി പരിശോധിക്കണം. ആസ്തികവാദം പരിശോധിക്കുന്നത് മതങ്ങള്‍ മുന്നോട്ട് വെച്ച ആസ്തികസങ്കല്പങ്ങളെ അടിസ്ഥാനപ്പെടുത്തി വേണോ അതോ എന്‍ എം ഹുസ്സൈന്‍ എന്ന വ്യക്തിയുടെ മാനസികപരികല്പ്പനയായ 'ദൈവത്തെ' വെച്ചുവേണോ എന്ന കാര്യത്തിലാണ്‌ ഹുസ്സൈന്‌ തര്‍ക്കം. 'ദൈവവിഭ്രാന്തി' എന്ന പദം കൊണ്ട് താനുദ്ദേശിക്കുന്നത് പരമ്പരാഗതമായ പ്രകൃത്യതീത (Supernatural) ദൈവസങ്കല്പ്പം മാത്രമാണെന്ന് ഡോക്കിന്‍സും രവിചന്ദ്രനും വ്യക്തമാക്കിയട്ടുണ്ട്. ആ പുസ്തകങ്ങളെ ഖണ്ഡിക്കാന്‍ ഇറങ്ങിപ്പുറപ്പെടുമ്പോള്‍ ഇങ്ങനെയൊരു കൊലച്ചതി ആരെങ്കിലും ചെയ്യുമെന്ന് ഹുസ്സൈന്‍ കരുതിക്കാണില്ല. തങ്ങളുടെ അല്ലാഹു എന്ന ദൈവസങ്കല്പത്തെയാണ്‌ ഹുസ്സൈന്‍ സ്ഥാപിക്കാന്‍ ശ്രമിക്കുന്നത് എന്ന ധാരാണയിലായിരിക്കും 'സ്നേഹസംവാദ'ക്കാര്‍  താങ്കളുടെ ലേഖനം പ്രസിദ്ധീകരിക്കാന്‍ ഇറങ്ങിപ്പുറപ്പെട്ടത്. ഇപ്പോള്‍ ഇത് അവരുടെ ദൈവമല്ല എന്ന് പറഞ്ഞ് തടിതപ്പിയാല്‍ അവര്‍ ലേഖനം പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നത് നിര്‍ത്താന്‍ ഇടയുണ്ട്. കൂലിയെഴുത്തിനെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കുന്ന വിഡ്ഠിത്തത്തിനൊന്നും ഇറങ്ങിപ്പുറപ്പെടല്ലേ സര്‍!!

?" 'നാസ്തികനായ ദൈവ'ത്തിലെ വരികള്‍ ഇങ്ങനെയാണ്: "ആസൂത്രണം ചെയ്യപ്പെട്ടതുപോലെ തോന്നുന്നതാണ്‌ പ്രപഞ്ചം. പ്രപഞ്ചകാരണം ആസൂത്രണം തന്നെയെന്ന് ചിന്തിക്കാനാണ്‌ പ്രാഥമിക യുക്തിയില്‍ തോന്നുക."

ആദ്യ വാക്യത്തിലെ ആശയത്തെ രണ്ടാമത്തെ വാക്യം ഏതെങ്കിലും വിധത്തില്‍ ദുര്‍ബലമാക്കുന്നുണ്ടെങ്കില്‍ മാത്രമേ സന്ദര്‍ഭത്തില്‍ നിന്ന് അടര്‍ത്തിമാറ്റി എന്ന ആരോപണത്തിനു പ്രസക്തിയുള്ളൂ. എന്നാല്‍ യാഥാര്‍ത്ഥ്യം മറിച്ചാണ്. ആദ്യവാക്യത്തെ രണ്ടാമത്തെ വാക്യം ശക്തിപ്പെടുത്തുകയാണ്.

     ഒരാള്‍ ചായയുടെ നിറമുള്ള ഒരു ദ്രാവകം ഗ്ലാസില്‍ എടുത്ത് പറയുന്നു: "ചായയെപ്പോലെ തോന്നുന്നതാണ്‌ ഈ ദ്രാവകത്തിന്റെ നിറം. അത് ചായതന്നെയെന്ന് ചിന്തിക്കാനാണ്‌ പ്രാഥമികയുക്തിയില്‍ തോന്നുക."

     ഈ വാക്യത്തില്‍ ഗ്ലാസിലുള്ള ദ്രാവകം ചായയാണെന്ന് എവിടെയും പറഞ്ഞിട്ടില്ല, ഒറ്റനോട്ടത്തില്‍ അത് ചായതന്നെയെന്ന് ചിന്തിക്കാനാണ്‌ തോന്നുക എന്നാണര്‍ത്ഥം. അതുപോലെ പ്രാഥമികയുക്തിയില്‍ പ്രപഞ്ചം ആസൂത്രണം ചെയ്യപ്പെട്ടതുപോലെ തോന്നുന്നതാണ്‌ എന്ന അര്‍ത്ഥത്തിനപ്പുറം ആദ്യത്തെ രണ്ട് വാക്യങ്ങളും കൂട്ടി വായിച്ചാല്‍ കിട്ടില്ല. അതുകൊണ്ട് വീണിടത്ത് കിടന്നുള്ള ഹുസ്സൈന്റെ ഉരുളല്‍ വളരെ അരോചകമായി കാണുന്നവര്‍ക്ക് തോന്നുന്നുണ്ട് എന്നറിയിക്കുന്നു. ഇനിയും ഉരുളണമോ എന്ന് തീരുമാനിക്കാനുള്ള സ്വാതന്ത്ര്യം താങ്കളില്‍ നിക്ഷിപ്തമാണ്‌.

?"ഡോക്കിന്‍സിന്റെ വാദപ്രകാരം ബാലയുക്തിഘട്ടത്തിലാണ് ദൈവത്തില്‍ വിശ്വസിക്കാന്‍ കൂടുതല്‍ സാധ്യത. എന്നാല്‍ ബാലയുക്തിയുടെ ഘട്ടത്തില്‍ മനുഷ്യന് മതവിശ്വാസങ്ങളൊന്നുമില്ലെന്നതാണ് വസ്തുത. ഇക്കാലത്ത് മനസ്സ് ശൂന്യമായരിക്കും"

    
മതവാദികള് ‍ഇക്കാലമത്രയും സ്ഥാപിക്കാന്‍ ശ്രമിച്ചതിനെ ഹുസ്സൈന്‍ ഇതാ ഒറ്റ നിമിഷം കൊണ്ട് കടപുഴക്കി എറിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. മനുഷ്യര്‍ ജനിച്ചുവീഴുന്നതേ വിശ്വാസപ്രകൃതവുമായാണെന്ന് എത്രവട്ടം ഇക്കൂട്ടര്‍ തട്ടിവിട്ടിരിക്കുന്നു. ബൂലോകത്തെ എത്ര വമ്പന്‍ വിശ്വാസിബ്ലോഗര്‍മാര്‍ ഇക്കാര്യത്തില്‍ ഇടതടവില്ലാതെ സംവാദം നടത്തിയിരിക്കുന്നു? ഇക്കാര്യമത്രയും ഇക്കൂട്ടര്‍ സ്ഥാപിച്ചെടുക്കാന്‍ ശ്രമിച്ച വാദമല്ലേ ഹുസ്സൈന്‍ സാര്‍ ഒറ്റനിമിഷം കൊണ്ട് തകര്‍ത്തെറിഞ്ഞത്? ബാല്യത്തില്‍ മനുഷ്യര്‍ക്ക് മതവിശ്വാസങ്ങള്‍‍ ഒന്നുമില്ലെന്ന് അദ്ദേഹം അര്‍ത്ഥശങ്കയ്ക്കിയില്ലാത്തവിധം പ്രസ്ഥാവിച്ചിരിക്കുന്നു.
ട

     പിന്നെ എപ്പോഴാണ്  ഈ പുഴുക്കുത്തുകള്‍ മനുഷ്യനില്‍ എത്തുന്നത്?

?" ബാലയുക്തിയുടെ കാലം കഴിഞ്ഞ് യുക്തി പക്വത പ്രാപിക്കുമ്പോഴാണ് മനുഷ്യന്‍ വിശ്വാസങ്ങള്‍ (അവിശ്വാസങ്ങളായാലും) ആര്‍ജിക്കുന്നതും മനസ്സില്‍ അവ പതിയുന്നതും ബോധ്യപ്പെട്ടലിന്റെ (conviction)ഘട്ടത്തിലെത്തുന്നതും. മനുഷ്യന്റെ ഗ്രഹണശേഷിയുടെ മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്മാര്‍ സാമാന്യേന അംഗീകരിക്കുന്ന ഈ വികാസം ഡോക്കിന്‍സിന്റെ ബാല(പ്രാഥമിക)യുക്തിവ്യാഖ്യാനം ബാലിശമാണെന്ന് തെളിയിക്കുന്നു."

     ബാല്യം കഴിഞ്ഞ് പക്വത പ്രാപിക്കുമ്പോഴാണെത്രെ വിശ്വാസം മനുഷ്യന്‍ ആര്‍ജിക്കുന്നത്. ഇതുകേട്ടാല്‍ തോന്നും ബാല്യം കഴിഞ്ഞാല്‍ പെണ്‍കുട്ടികള്‍ 'വയസ്സറിയിക്കുന്ന'തുപോലെയും ആണ്‍കുട്ടികള്‍ക്ക് മീശ മുളയ്ക്കുന്നതുപോലെയും നടക്കുന്ന സ്വാഭാവികപ്രക്രിയയാണ്‍ വിശ്വാസം ആര്‍‍ജിക്കലെന്ന്!! ഹുസ്സൈന്‍ പറയുന്നത് വസ്തുതാപരമെങ്കില്‍ എന്തുകൊണ്ടാണ് ചെന്നായ വളര്‍ത്തിയ മനുഷ്യശിശു ചെന്നായയുടെ സ്വഭാവവും, കരടി വളര്‍ത്തിയ കുട്ടി കരടിയുടെ സ്വഭാവവും ആര്‍ജിക്കുന്നത്? മുസ്ലിമിന്റെ കുട്ടി മുസ്ലിമും, ഹിന്ദുവിന്റെ കുട്ടി ഹിന്ദുവും, കൃസ്ത്യാനിയുടെ കുട്ടി കൃസ്ത്യാനിയും ആയി മാറുന്നതെങ്ങനെ? ചെറുപ്പം മുതലേ കുട്ടികളില്‍ മതം കുത്തിവെയ്ക്കുന്നതുകൊണ്ടാണ്‍ ഇങ്ങനെ സംഭവിക്കുന്നതെന്ന് ആര്‍ക്കാണറിയാത്തത്? മനുഷ്യന്‍‍ ഗ്രഹണശേഷി ആര്‍ജിക്കുന്ന ബുദ്ധിവികാസഘട്ടത്തില്‍ അടിച്ചേല്പ്പിക്കുന്നതുകൊണ്ട് മാത്രമാണ്‍ മതം മനുഷ്യനില്‍ ഇത്രയേറെ സ്വാധീനം ചെലുത്തുന്നത്. കുട്ടികള്‍ പക്വത നേടുന്നതോടെ വിശ്വാസികളായി മാറുകയല്ല, പക്വത നേടാന്‍ സമ്മതികാതെ അവരുടെ ബോധത്തെ തളച്ചിടുയാണ്‍ മതം ചെയ്യുന്നത്.

?"ബാലയുക്തിയുടെ കാലം കഴിഞ്ഞ് യുക്തി പക്വത പ്രാപിക്കുമ്പോഴാണ് മനുഷ്യന്‍ വിശ്വാസങ്ങള്‍ (അവിശ്വാസങ്ങളായാലും) ആര്‍ജിക്കുന്നതും മനസ്സില്‍ അവ പതിയുന്നതും ബോധ്യപ്പെട്ടലിന്റെ (conviction)ഘട്ടത്തിലെത്തുന്നതും..."

"ബാലയുക്തി കാലഘട്ടം മതവിശ്വാസങ്ങള്‍ ഇല്ലാത്ത കാലമാണ്. അതായത് നിരീശ്വരവാദികളുടെ മനസ്സിനു സമാനമാണിത്"

     അടുത്തടുത്ത രണ്ട് വാക്യങ്ങളില്‍ ഹുസ്സൈന്‍ പ്രകടിപ്പിക്കുന്ന വിരുദ്ധാഭിപ്രായങ്ങള്‍ നോക്കൂ. ഒന്നാം വാക്യത്തില്‍ പറയുന്നു, വിശ്വാസം മാത്രമല്ല, അവിശ്വാസവും യുക്തി പക്വത പ്രാപിക്കുമ്പോള്‍ ആര്‍ജിക്കുന്നതാണെന്ന്. രണ്ടാം വാക്യത്തില്‍ പറയുന്നു ബാല്യകാലം നിരീശ്വരവാദികളുടെ മനസ്സിന്‍ സമമാണെന്ന്. തന്റെ വാദം സമര്‍ത്ഥിക്കാന്‍ എത്ര വിരുദ്ധാഭിപ്രായങ്ങളും എഴുന്നെള്ളിക്കാന്‍ യാതൊരു സങ്കോചവും കാണിക്കാത്തത് കപടതയുടെ മുകുടോദാഹരണമാണ്‍.

?"ഡോക്കിന്‍സ് നിരീശ്വരവാദിയണെന്നതിന് മൂര്‍ത്തമായ തെളിവില്ലെന്ന്

ഡോക്കിന്‍സ് നിരീശ്വരവാദിയണെന്നതിന് മൂര്‍ത്തമായ തെളിവു നല്‍കാനാവില്ല എന്ന എന്റെ വാദത്തെ രണ്ടു പോസ്റ്റുകളിലൂടെ ഖണ്ഡിച്ച് ഖണ്ഡിച്ച് ഒടുവിലായി സുശീല്‍കുമാര്‍ എഴുതുന്നു.  : "ഡോക്കിന്‍സിന്റെ നിരീശ്വരവാദം അദ്ദേഹത്തിന്റെ തലച്ചോറ് എന്ന ഭൗതിക വസ്തുവിന്റെ ഉല്പന്നവുമാണ്‌. ആശയം ഭൗതികമല്ലാത്തതിനാല്‍ അതിന്‌ 'മൂര്‍ത്തമായ' തെളിവ് നല്‍കാനാകില്ല എന്ന് ഏത് കൊച്ചുകുട്ടിക്കുമറിയാം.  "

ഇതങ്ങ് ആദ്യമേ സമ്മതിച്ചാല്‍ പോരായിരുന്നോ? ഏതു കൊച്ചുകുട്ടിക്കുമറിയാവുന്ന ഇക്കാര്യം നിരീശ്വരവാദികള്‍ ഇപ്പോളെങ്കിലും മനസ്സിലാക്കിയത് നന്ന്!

     ഹുസ്സൈന്‍ സാറേ, എന്റെ ആദ്യപൊസ്റ്റിലെ ആദ്യ വാദം ഞാന്‍ ഒന്നുകൂടി ആവര്‍ത്തിക്കുന്നു:

     "വിശ്വാസം, അവിശ്വാസം, സ്നേഹം, ദേഷ്യം, അസൂയ, തുടങ്ങിയവ മനുഷ്യന്റെ തലച്ചോറിന്റെ ഉല്പ്പന്നമായ ബോധത്തില്‍ അന്തര്‍ലീനമായ വിവിധ ഭാവങ്ങളാണല്ലോ? ഒരാളുടെ തലച്ചോറ് പരിശോധിച്ച് ഇക്കാര്യങ്ങള്‍ ഒരാള്‍ക്ക് എത്രത്തോളമുണ്ടെന്ന് അറിയാന്‍ കഴിയുമോ എന്ന് പറയാനുള്ള അറിവ് എനിക്കില്ല. പക്ഷേ ഒരാളുടെ തലച്ചോറിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളെ ഉത്തേജിപ്പിച്ച് ഇതില്‍ ചില ഭാവങ്ങളെ കൃത്രികമായി ഉല്പാദിപ്പിക്കാന്‍ കഴിയുമെന്ന അറിവ് ഇന്ന് ലഭ്യമാണ്‌. ഇതില്‍ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കാവുന്ന കാര്യം ഇവയെല്ലാം തലച്ചോറിനെ ആശ്രയിച്ച് നിലനില്‍ക്കുന്നതും തലച്ചോറിന്റെ അഭാവത്തില്‍ സ്വതന്ത്രമായ അസ്തിത്വമില്ലാത്തതുമായ സ്വഭാവവിശേഷങ്ങളാണെന്നാണ്‌. ഇതുപോലെ 'ദൈവം' എന്നതും ഇത്തരത്തില്‍ തലച്ചോറില്‍ ഉല്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു ചിന്തയാണ്‌ എന്നാണ്‌ ശ്രീ എന്‍ എം ഹുസ്സൈന്റെ വാദത്തില്‍ നിന്ന് മനസ്സിലാകുന്നത്. ഇക്കാര്യത്തില്‍ യുക്തിവാദികള്‍ക്കോ നിരീശ്വരവാദികള്‍ക്കൊ വിയോജിപ്പില്ല. ദൈവം, പിശാച്, പ്രേതം, യക്ഷി, മലക്ക്, ജിന്ന്, കുട്ടിച്ചാത്തന്‍ തുടങ്ങിയ സങ്കല്പങ്ങള്‍ മനുഷ്യ മസ്തിഷ്കത്തില്‍ വിരിഞ്ഞവ തന്നെയാണെന്നാണ്‌ ഇവരുടെയും പക്ഷം. ഈ ചിന്തകള്‍/വികാരങ്ങള്‍ എല്ലാം തന്നെ മസ്തിഷ്കം നിശ്ചലമാകുന്നതോടെ അവസാനിക്കുന്നു. അതേ പോലെ ഒരാളുടെ വിശ്വാസവും അവിശ്വാസവും, അയാളുടെ ദൈവചിന്തയടക്കം ഇത്തരത്തില്‍ മസ്തിഷ്കം മരിക്കുന്നതോടെ അവസാനിക്കുന്നു. ഈയര്‍ത്ഥത്തിലുള്ള ഒരു ദൈവത്തെ ഡക്കിന്‍സോ, രവിചന്ദ്രനോ മറ്റേതെങ്കിലും നിരീശ്വരവാദികളോ ഖണ്ഡിക്കുന്നില്ല. ആയതിനാല്‍ ഭൗതികമായ മസ്തിഷ്കത്തിന്റെ ഉല്പന്നമായ ഇത്തരം ആശയങ്ങള്‍ക്ക് മൂര്‍ത്തമായ തെളിവ് അന്വേഷിക്കാതെതന്നെ 'അവ നിലനില്‍ക്കുന്നുണ്ട്' എന്ന കാര്യത്തില്‍ തര്‍ക്കത്തിനു കാര്യമില്ല. ഇത്തരമൊരു 'ദൈവ'ത്തിനല്ല മറിച്ച് മതവിശ്വാസികള്‍ കെട്ടിയെഴുന്നെള്ളിക്കുന്ന വ്യക്തിസ്വരൂപനായ ദൈവത്തിനാണ്‌ ഡാക്കിന്‍സ് മൂര്‍ത്തമായ തെളിവ് ചോദിക്കുന്നതെന്നതിനാല്‍ വളരെയേറെ ശ്രമകരമായി ലേഖകന്‍ ഉയര്‍ത്തുന്ന ഈ വാദം വെറും പൊള്ളയായ വാചകക്കസര്‍ത്തല്ലാതെ മറ്റൊന്നുമല്ല"

     എന്റെ ആദ്യവാചകത്തില്‍ പറഞ്ഞതിനപ്പുറമൊന്നും താങ്കള്‍ ഉദ്ധരിച്ച വാക്യത്തിലും പറഞ്ഞിട്ടില്ലല്ലോ? ഉണ്ടോ? ഡൊക്കിന്‍സിന്റെ നിരീശ്വവാദവും, ഹുസ്സൈന്റെ ദൈവസങ്കല്പ്പവും രണ്ടും അവരവരുടെ തലച്ചോറിന്റെ ചിന്തയുടെ ഭാഗമാണെന്നാണ്‍ ഞാന്‍ ആദ്യവും അവസാനവും പറഞ്ഞത്. വാചകക്കസര്‍ത്ത് കൊണ്ട് കാര്യം കാണാമെന്ന് ധരിക്കുന്നത് പമ്പരവിഢ്ഠിത്തം.

?ദൈവാസ്തിത്വത്തിന് നല്‍കപ്പെട്ട അഞ്ചു് അമൂര്‍ത്തമായ തെളിവുകളെ ഖണ്ഡിക്കാനാണല്ലോ ഡോക്കിന്‍സ് ശ്രമിച്ചിട്ടുള്ളത്. കൂടാതെ മറ്റനേകം തെളിവുകളേയും അദ്ദേഹം ഖണ്ഡിക്കാന്‍ ശ്രമിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഈ ശ്രമം പൂര്‍ണമായി പരാജയപ്പെട്ടുവെന്ന് ഞാന്‍ രണ്ടു പോസ്റ്റുകളിലായി സമര്‍ത്ഥിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവയില്‍ ഒന്നുപോലും ഖണ്ഡിക്കാന്‍ സുശീല്‍കുമാര്‍ ശ്രമിച്ചിട്ടില്ല. (സി കെ ബാബു അക്വിനാസിനെപ്പറ്റി എഴുതിയത് നോക്കുക എന്നു പറഞ്ഞ് തടിതപ്പി.

     അപ്പോള്‍ എന്റെ രണ്ടാമത്തെ പോസ്റ്റ് ഹുസ്സൈന്‍ കണ്ടിട്ടില്ല!!!!

?ചെമ്പരുത്തിപ്പൂവിന്റെ ചുവപ്പാണോ, അതോ സൂചിയുടെ കൂര്‍പ്പാണോ കൂടുതല്‍ നീണ്ടത് എന്നൊരു ചോദ്യം ചോദിച്ചിട്ട് താനെന്തൊ മഹത്തായ കാര്യം സാധിച്ചിരിക്കുന്നു എന്ന് നടിക്കുന്നവരോട് എന്ത്‌ പറയാന്‍? " 

എങ്ങനെയുണ്ട് മറുപടി? സുഹൃത്തേ, ഞാന്‍ അതുസംബന്ധമായി ചോദ്യങ്ങളൊന്നും ചോദിച്ചില്ലല്ലോ.

     പരസ്പര ബന്ധമുള്ള കാര്യങ്ങളേ താരതമ്യം ചെയ്യാവൂ എന്നേ ഞാന്‍ പറഞ്ഞതിനര്‍ത്ഥമുള്ളു. 'ദൈവവും', സ്നേഹവും തമ്മിലുള്ള പരസ്പരസാമ്യം അവ രണ്ടും തലച്ചോറിന്റെ ഉല്പന്നങ്ങളാണെന്നതാണ്‍. അതുകൊണ്ടാണ്‍ അക്കാര്യം ആദ്യമേ വിശകലനം ചെയ്തത്.

?"ദൈവത്തിന്റെ അമൂര്‍ത്തത വ്യക്തമാക്കാനാണ് സ്നേഹത്തോട് ഉപമിച്ചത്. അമൂര്‍ത്തമായ സ്നേഹത്തിന് സമൂര്‍ത്തമായ തെളിവ് ഇല്ലാത്തതുപോലെ അമൂര്‍ത്തമായ ദൈവത്തിനും സമൂര്‍ത്തമായ തെളിവ് ഹാജറാക്കാനാവില്ല എന്നാണ് വാദം"

     സ്നേഹം ദ്രവ്യജന്യമായ ഒരു ജൈവഭാവമാണെന്ന് നമുക്കറിയാം. ദ്രവ്യം മൂര്‍ത്തമായതാണെങ്കിലും ദ്രവ്യജന്യമായ സ്നേഹം അമൂര്‍ത്തമാണെന്നും നമുക്കറിയാം. എന്നാല്‍ 'ദൈവം'അമൂര്‍ത്തമണെന്ന്   ഹുസ്സൈനോട് ആരാണ്‍ പറഞ്ഞത്? 'ദൈവം' പറഞ്ഞൊ? ഏതെങ്കിലും മതഗ്രന്ഥങ്ങള്‍ പറഞ്ഞോ? ഉണ്ടെങ്കില്‍ ഏത് മതഗ്രന്ഥത്തില്‍? അറിയാത്ത കാര്യത്തെക്കുരിച്ച് തനിക്കറിയാമെന്ന് ഭാവിച്ച് ശാസ്ത്രം വിളമ്പുന്നവരോട് എന്ത് പറയാന്‍? 

അഞ്ജനമെന്നത് ഞാനറിയും, അത് മഞ്ഞള്‍ പോലെ വെളുത്തിരിക്കും!!!

?" ദൈവം, പിശാച്, പ്രേതം, യക്ഷി, മലക്ക്, ജിന്ന്, കുട്ടിച്ചാത്തന്‍, ആനമറുത, ഇവയൊക്കെ മനുഷ്യമസ്തിഷ്കത്തിന്റെ ഭാവനകള്‍ തന്നെയാണെന്നാണ്‌ എന്റെ പക്ഷം. അല്ലെന്ന് തെളിയിക്കാന്‍ എന്‍ എം ഹുസ്സൈനെ വെല്ലുവിളിക്കുന്നു."എന്നു സുശീല്‍കുമാര്‍.

 റിച്ചാഡ് ഡോക്കിന്‍സ് നിരീശ്വരവാദിയാണെന്ന് മൂര്‍ത്തമായി  തെളിയിക്കാനാവില്ലെന്ന് സമ്മതിച്ച താങ്കളോട് ഇവയെ മൂര്‍ത്തമായി തെളിയിക്കാനാവില്ല എന്നു ഞാനും സമ്മതിക്കുന്നു."

     എന്റെ ദൈവമേ, നീയീ തമാശയൊന്നും കേള്‍‍ക്കുന്നില്ലേ?

     'ദൈവത്തെ' മൂര്‍ത്തമായി തെളിയിക്കാനാകില്ലെന്ന് ഡോക്കിന്‍സ് പറഞ്ഞു. സി രവിചന്ദ്രന്‍ ഇക്കാര്യം സ്ഥാപിക്കാന്‍ ഉപയോഗിച്ചത് ഒരു പേജ്. ഇവിടെ അതിനെ ഘണ്ഡിക്കാന്‍ നാല്‍ പോസ്റ്റിട്ട ശേഷം ഹുസ്സൈന്‍ പറയുന്നു ദൈവത്തെ മൂര്‍ത്തമായി തെളിയിക്കാനാകില്ലെന്ന്!! എന്നാല്‍ ഇക്കാര്യം ആദ്യമേ സമ്മതിച്ചാല്‍ പോരായിരുന്നോ?

? "മന്ദബുദ്ധികള്‍ പോലും അങ്ങനെ വിശ്വസിക്കുന്നില്ല." എന്നെഴുതിയാല്‍ 'മന്ദബുദ്ധികള്‍ പോലും അങ്ങനെ വിശ്വസിക്കുന്നു' എന്നു ഗ്രഹിക്കുന്ന സുശീല്‍കുമാറിന്റെ ഗ്രഹണശേഷിക്കു് കാര്യമായ തകരാറുണ്ടെന്ന് ഇപ്പോള്‍ വ്യക്തമായില്ലേ?"

     മതവിശ്വാസികളില്‍ മന്ദബുദ്ധികളുമുണ്ടെന്ന് പറഞ്ഞത് ഹുസ്സൈന്‍ തന്നെ. എന്നാല്‍ നിരീശ്വരവാദികളില്‍ മന്ദബുദ്ധികള്‍ ഉണ്ടാകാന്‍ യാതൊരിടയുമില്ല. 

?ഏതായാലും മൂര്‍ത്തമായി തെളിയിക്കാനാകാത്ത ഒരു വിശ്വാസമെങ്കിലും സുശീല്‍കുമാറിനുണ്ടെന്ന് ഇപ്പോള്‍ തെളിഞ്ഞില്ലേ? ഇങ്ങനെ ചിന്ത പുരോഗമിക്കുകയാണെങ്കില്‍ (ഇപ്പോളാണ് ചിന്തിച്ചുതുടങ്ങിയതെന്നു കരുതുന്നതില്‍ തെറ്റുണ്ടോ?) വൈകാതെ മൂര്‍ത്തമായി തെളിയിക്കാനാകാത്ത വിശ്വാസങ്ങള്‍ വേറെയും ആകാമെന്ന് അദ്ദേഹത്തിനു ഗ്രഹിക്കാനാവും. ഭാവുകങ്ങള്‍"

     ദ്രവ്യത്തിന് മൂര്‍ത്തമായ തെളിവ് നല്‍കാം. എന്നാല്‍ ദ്രവ്യജന്യമായ കാര്യങ്ങള്‍ക്ക് അമൂര്‍ത്തമായ തെളിവെ നല്‍കാനാകൂ. 'മൂര്‍ത്തമായി തെളിയിക്കാനാകാത്ത' വിശ്വാസം എല്ലാ നിരീശ്വരവാദികള്‍ക്കുമുണ്ട്.  അക്കാര്യവും ഞാന്‍ മുന്‍ പോസ്റ്റില്‍ പറഞ്ഞിരുന്നു. ഉദാഹരണം 'സുഹൃത്ത് ചതിക്കില്ല' എന്ന വിശ്വാസം. 'ഇന്ന് മഴയുണ്ടാകാനിടയില്ല എന്ന വിശ്വാസം'. ഈ വിശ്വാസങ്ങളും ദൈവത്തിലും കുട്ടിച്ചാത്തനിലുമുള്ള വിശ്വാസവും ഒരേപോലെയാണെങ്കില്‍ എനിക്കൊട്ടും വിരോധമില്ല. കാരണം സുഹൃത്ത് ചതിക്കുമ്പോഴും ഇന്ന് മഴ പെയ്യുമ്പോഴും ആ വിശ്വാസം തിരുത്തേണ്ടിവരും. എന്നാല്‍ മതവിശ്വാസത്തെന്റെ കാര്യമോ? ഇന്ന് മഴപെയ്യില്ലെന്നല്ലേ എന്റെ കിതാബില്‍ കണ്ടത്? അതുകൊണ്ട് ഇക്കാണുന്നതൊന്നും മഴയാകാനിടയില്ല. കിതാബില്‍ പറഞ്ഞതാണ്‍ ശരി. "കാരണം കിതാബിലേത് സ്രഷ്ടാവിന്റെ വാക്കുകളാണ്. മഴകാണുന്നത് സൃഷ്ടിയുടെ തോന്നലും" (ചിന്തകനോട് കടപ്പാട്)

?"ഗോത്രദൈവമോ?

'മുപ്പത്തിമുക്കോടി ദൈവങ്ങള്‍ 'എന്ന പ്രയോഗം പരിഹാസമല്ല, ജാതി സമൂഹങ്ങളിലെ ദേവീ-ദേവ വൈവിധ്യത്തെ സൂചിപ്പിക്കാന്‍ സാമൂഹികശാസ്ത്രജ്ഞര്‍ ഉപയോഗിക്കാറുള്ളതാണ് . അതിലൊരു ദൈവമല്ല അല്ലാഹുവെന്ന് ഞാന്‍ വ്യക്തമാക്കിയിരുന്നു. ഈശ്വരന്‍,ദൈവം എന്നീ മലയാള പദങ്ങളുടെയും God എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്കിന്റെയും അറബി രൂപമാണ് അല്ലാഹുവെന്നും വ്യക്തമാക്കിയിരുന്നു"

     ഉരുണ്ട് കളിക്കാതെ താങ്കള്‍ ഉണ്ടെന്ന് വാദിക്കുന്ന ദൈവം ഖുര്‍ ആനിലെ അല്ലാഹുതന്നെയാണൊ എന്ന് മനുഷ്യന്‌  മനസിലാകുന്ന ഭാഷയില്‍ പറയണം സര്‍, ഖുര്‍ ആനിലെ വ്യക്തിദൈവം തന്നെയാണൊ താങ്കള്‍ ഉദ്ദേശിച്ച ദൈവം? Yes or No?

?"മഹാവിസ്ഫോടനത്തിനു മുന്‍പ് ഫ്രീഡ്മാന്‍ ഗ്രാഫില്‍ സമയവും സ്ഥലവും മറ്റു ഭൌതിക വസ്തുക്കളുമെല്ലാം പൂജ്യമാണെന്ന ശാസ്ത്ര വസ്തുത സുശീല്‍കുമാറിനറിയുമോ?"

     സമയം, കാലം, സ്ഥലം ഇവയൊക്കെ എന്താണെന്ന് ഹുസ്സൈന്റെ ദൈവത്തിനറിയുമോ? അതറിയാത്ത 'ദൈവ'മാണോ മഹാവിസ്ഫോടനമുണ്ടാക്കിയത്?

?"ശാസ്ത്രം ഭൌതികവാദത്തില്‍നിന്നും അകന്നെന്നു പറഞ്ഞാല്‍ മതത്തോട് അടുത്തു എന്നുതന്നെയാണര്‍ത്ഥം. മറ്റു വല്ല അര്‍ത്ഥങ്ങളുമുണ്ടെങ്കില്‍ നിസ്സഹായനു സമര്‍ത്ഥിക്കാം"

     ഭൗതികത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനമാണ്‍ ശാസ്ത്രം. അത് ഭൗതികത്തില്‍ നിന്നും അകലുന്നതെങ്ങനെ? ഇനി അകന്നു എന്നുതന്നെ വെയ്ക്കുക. അതുകൊണ്ട് അത് മതത്തോട് അടുത്തു എന്നെങ്ങനെ പറയാം? A പറയുന്നതൊക്കെ തെറ്റാണ്‍. ശരി, സമ്മതിച്ചു, അതുകൊണ്ട് B പറയുന്നതൊക്കെ ശരിയാണെന്ന് പറയാന്‍ കഴിയുമോ? വിഢ്ഠിത്തം കൂടുതലായാല്‍ അതാര്‍ക്കും അലങ്കാരമാകില്ല.

?"ദൈവത്തെ മനസ്സിലാക്കുന്നതില്‍ മനുഷ്യനു പരിമിതികളുണ്ട് എന്നതുകൊണ്ടാണ് വൈവിധ്യവും വൈരുധ്യവുമാര്‍ന്ന ദൈവസങ്കല്‍പ്പങ്ങളുണ്ടായത്"

     ഈ പരിമിതി അംഗീകരിച്ച് അറിയാത്ത കാര്യത്തെക്കുറിച്ച് അറിയില്ലെന്ന് പറഞ്ഞ്‌ മിണ്ടാതിരുന്നുകൂടേ ഹുസ്സൈന്‍? 

     മതഗ്രന്ഥങ്ങലില്‍ കാണുന്ന ദൈവങ്ങള്‍ വ്യത്യസ്തമാകുന്നത് മനുഷ്യന്റെ പരിമിതി മൂലമാണല്ലോ? അപ്പോള്‍‍ മറ്റൊരു മഹത്തായ കുറ്റസമ്മതം കൂടി ഹുസ്സൈന്‍ നടത്തിക്കഴിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. മതഗ്രന്ഥങ്ങളെല്ലാം മനുഷ്യസൃഷ്ടിയാണ്‍. അല്ലെങ്കില്‍ അതില്‍ വൈരുദ്ധ്യം ഉണ്ടാകാനിടയില്ലല്ലോ? 

     എല്ലാ സത്യവും ഇങ്ങനെ എപ്പോഴും വെട്ടിത്തുറന്നുപറയാമൊ സര്‍?

സ്നേഹദൂതന്റെ ആള്‍ക്കാര്‍ കേള്‍ക്കണ്ട. ഉള്ള കഞ്ഞികുടി കൂടി മുട്ടിക്കണ്ട.

?സ്റ്റീഫന്‍ ഹോക്കിങ്ങിന്റെ പുതിയ പുസ്തകത്തെപ്പറ്റി ഒരു ഭാഗം ഉദ്ധരിക്കുന്നു. അതില്‍ " It argues that invoking God is not necessary to explain the origin of universe  and that the Big Bang is a consequence of the laws of physics alone" എന്ന വാക്യമുണ്ട്.

 ഒരു സിസ്റ്റത്തെയും ആ സിസ്റ്റംകൊണ്ടു മാത്രം വിശദീകരിക്കാനാവില്ല. കംപ്യൂട്ടറിന്റെ പ്രവര്‍ത്തനം വിശദീകരിക്കാന്‍ പ്രോഗ്രാമറില്ലാതെ കംപ്യൂട്ടര്‍ മാത്രം മതിയാവുമോ? അതിന്റെ ഉദ്ഭവത്തെ അത്രപോലും  വിശദീകരിക്കാനാവില്ല. അതിനാല്‍ പ്രപഞ്ചത്തെ അതിനകത്തെ ഭൌതികനിയമങ്ങള്‍ കൊണ്ട് വിശദീകരിക്കാമെന്ന വാദം അശാസ്ത്രീയവും അയുക്തികവുമാണ്.

     ഒരു സിസ്റ്റത്തിന്റെ ഏതെങ്കിലും ഒരു ഭാഗം ഇല്ലെങ്കില്‍ അത് പ്രവര്‍ത്തിപ്പിക്കാനാകില്ല. എന്നാല്‍ അതിന്റെ നിര്‍മാണത്തില്‍ നിന്ന് ഏതെങ്കിലും വിധത്തില്‍ ഒഴിച്ചുനിര്‍ത്താവുന്നത് അതിന്റെ പ്രൊഗ്രാമറെ മത്രമാകും. കാരണം ഒരു പ്രോഗ്രാമറില്ലാതെ സിസ്റ്റം പ്രവര്‍ത്തിക്കാന്‍ വളരെ ചെറുതെങ്കിലും നേരിയ സാധ്യതയുണ്ട്. 

     സിസ്റ്റത്തിന്‍ പ്രോഗ്രാമറെ തേടുന്നപോലെ പ്രപഞ്ചത്തിന്‍ സ്രഷ്ടാവിനെ തേടുന്നതിനെയാണല്ലൊ രവിചന്ദ്രന്‍ പ്രാഥമികയുക്തി എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചത്? അത് നിരീശ്വരവാദികള്‍ക്കുമേല്‍ കെട്ടവെച്ച് തലയൂരാന്‍ ശ്രമിച്ച ഹുസ്സൈന്റെ വാദം കേട്ടോ? ആരാണപ്പാ ഈ ബാലയുക്തിക്കാര്‍?

?"പ്രപഞ്ചം ഉദ്ഭവിച്ചതാണെന്ന് ശാസ്ത്രം കണ്ടെത്തിയതായി സുശീല്‍ മുന്‍പു സമ്മതിച്ചല്ലോ. ഹോക്കിങ്ങിന്റെ ഈ വാക്യം കൂടി നോക്കൂൂ: " So  long as the universe had a beginning, we could suppose it had a creator"('The Brief History of Time' p 149) "

     'The Brief History of Time'  ഇറങ്ങി എത്രകാലം കഴിഞ്ഞാണ്‍ സര്‍, The Grand Design  പ്രസിദ്ധീകരിച്ചത്? അതിനിടയില്‍ സ്റ്റീഫന്‍ ഹോക്കിങ് തന്റെ വാദങ്ങള്‍ക്ക് മൂര്‍ച്ച കൂട്ടിയത് അറിഞ്ഞില്ലേ?

 " It argues that invoking God is not necessary to explain the origin of universe  and that the Big Bang is a consequence of the laws of physics alone"

(മലയാളം ടൈപ്പിങ് വശമാക്കാനുള്ള താമസം മൂലമാണ് അപ്പപ്പോള്‍ മറുപടി എഴുതാന്‍ സാധിക്കാതെ വരുന്നത്. ഇപ്പോള്‍ മാനുസ്ക്രിപ്റ്റ് സൂഹൃത്തിനെക്കൊണ്ട് ടൈപ്പ് ചെയ്യിച്ച് ഇടുകയാണ്. അതുകൊണ്ട് മറുപടികള്‍ ഉടനുടന്‍ കണ്ടില്ലെങ്കില്‍ തെറ്റിദ്ധരിക്കരുതെന്ന് വായനക്കാരോട് അഭ്യര്‍ത്ഥിക്കുന്നു.)

(അക്കാര്യത്തില്‍ സാര്‍ വിഷമിക്കണ്ട. സാവകാശം എഴുതിയാല്‍ മതി. കാരണം ചീഞ്ഞ മത്തി മാര്‍ക്കറ്റില്‍ വളരെ നേരത്തെ എത്തുന്നതില്‍ വലിയ കാര്യമൊന്നുമില്ല. അത് ഏറ്റവും ഒടുവിലേ വിറ്റുപോകൂ. ഒടുവില്‍ പൂച്ചയ്ക്ക് കൊടുക്കേണ്ടിവരും.)

കദളിവാഴ...ക്കയ്യിലിരുന്നൊരു.........